İyi ki doğdun Bedri Rahmi!

Ünlü ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu, doğumunun 100. yılı olan 2011’de ülkemizde ve yurtdışında düzenlenecek çeşitli etkinliklerle anılacak. Etkinlik dizisinin ilki 11 Ocak’ta New York’ta açılan sergiyle başladı. Sanatçının aile koleksiyonundan seçilmiş işlerinden oluşan sergi, 27 Ocak tarihine kadar New York Turkish House'daki sanat galerisinde sergilenecek. Küratörlüğünü Bilkent Üniversitesi Sanat Galerisi Yöneticisi Attila Güllü'nün yaptığı sergi sanatçının figüratif ve soyut resim, desen ve objelerinden oluşuyor.

Bedri Rahmi Eyüboğlu kimdir? 

Bedri Rahmi, 1911 yılında babasının kaymakam olarak görev yaptığı Giresun'un Görele ilçesinde dünyaya geldi. Mehmet Rahmi Bey ve Lütfiye Hanım’ın beş çocuğundan ikincisiydi. Trabzon Lisesi'nde öğrenim gördü. 1927’de okuluna resim öğretmeni olarak atanan ve yedi ay görev yapan ünlü ressam Zeki Kocamemi, yeteneğini keşfetti ve onda resme ilgi uyandırdı. 1929’da İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’ne girdi.

Güran ve Çallı‘nın öğrencisiydi

Nazmi Ziya Güran ve İbrahim Çallı'nın öğrencisi oldu. Edebiyata ilgisini sürdürerek Ahmet Haşim'den estetik ve mitoloji dersleri aldı. Kendisiyle bursunu paylaşan ağabeyiyle beraber Fransa'ya gitti. Bu arada Gauguin ve El Greco gibi beğendiği ustaların resimlerini bulundukları müzelerden kopya etti. Van Gogh, Gauguin, Cezanne onu mesleğine bağlayan ustalar oldu.

İlk kişisel sergisi 1 Ocak 1935 tarihinde Bükreş´te Hasefer Galerisi’nde kendi katılımı olmadan açıldı. 1936 yılında, Güzel Sanatlar Akademisi’nin diploma yarışmasında ‘Hamam’ adlı çalışmasıyla birinci olarak diplomasını aldı. Sovyetler Birliği´ne götürülen ve Cumhuriyet devrinin ilk yurtdışı sergisi olan Türk Resim ve Heykel Sergisi´ne üç resimle katıldı. 1947 yılında, genç sanatçılardan oluşan 10´lar Grubu’nun kurulmasına öncülük etti. Kendisini tümüyle resme vermesi konusundaki telkinlere rağmen şiir yazmayı da hiç bırakmadı ve Ağustos 1948’de ikinci şiir kitabı ‘Karadut’ yayımlandı.

Yazma, gravür, seramik, heykel, vitray, mozaik, hat, serigrafi, litografi gibi birçok formlarda eserler üreten sanatçı, geleneksel süsleme ve halk el sanatlarında seçtiği motifleri yapıtlarında Batı’nın teknikleriyle birleştirerek kullandı. Şiirlerinde de halk kaynağından beslendi; masallardan, söylencelerden, türkülerden yararlanarak doğa tutkusunu, insan sevgisini, yaşama sevincini, toplumsal sorunları yansıttı. Eylül 1975 tarihinde aramızdan ayrıldı. 

Karadut

Karadutum, çatal karam, çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem
Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isem balımsın ağulum
Günahımsın, vebalimsin.
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan
Yoluna bir can koyduğum
Gökte ararken yerde bulduğum
Karadutum, çatal karam, çingenem
Daha nem olacaktın bir tanem
Gülen ayvam, ağlayan narımsın
Kadınım, kısrağım, karımsın.

Bedri Rahmi Eyüboğlu